Kan Şekeri, Değerleri ve Düşüklüğü

Kan Şekeri

Kan şekeri, İnsanın vücudunda enerji ihtiyacını karşılamak amaçlı kan dolaşımı içinde devamlı ve sabit bir miktarda şeker bulunur. Kan da bulunan ve ihtiyaç duyulan bu miktar normal kan şekeri miktarıdır. Glikoz, vücut yapısında bulunan bütün hücrelerin kullandığı bir maddedir. Bazı maddeler ise vücutta kullanılması için karaciğerde glikoza çevrilip öyle kullanılması gerekir. Örneğin früktoz ve galaktoz gibi monosakkaritler önce karaciğerde glikoza dönüşür, daha sonra vücut hücreleri tarafından kullanılabilir. Sağlıklı kişilerde yapılan kan tahlillerinde açlık kan şekeri 70- 100 mg/dl seviyelerinde olması gerekir. Yemekten sonraki ilk 1-2 saat için de kan şekerinde yükselmeler görülebilir. Karbonhidratlar emildikten sonra bu yükselmeler normal seviyelere döner. Basit karbonhidratlar, kan şekerini kompleks karbonhidratlara göre daha fazla yükseltir. Canlıların vücudunda kan şekeri seviyelerini ayarlayan organ karaciğerdir. Yemek yedikten 1-2 saat sonrasında kan şekeri seviyelerinde yaşanan yükselmelerin sebebi insülin salgılanmasının artmasından kaynaklanır.

Kan şekeri değerlerine iki şekilde bakılır

Açlık kan şekeri, sabahları hiçbir şey yemeden ve içmeden yapılan kan tahlilidir. Açlık kan şekerini en doğru şekilde yapmak için kişinin 6-8 saat aç olması gerekir. Bundan dolayı sabah erkenden açlık kan şekeri tahlilleri yapılır. Bu değer sağlıklı bir kişi de genellikle 70-100 mg/dl seviyelerinde olmalıdır. Açlık kan şekeri seviyesi belirtilen değerlerin üzerinde ise, doktor tarafından şeker yükleme testi yapılarak her saat başı kandaki insülin miktarları kontrol edilir. Bazı durumlarda gizli şekerin varlığı bu değerlendirmelerde ortaya çıkar. Eğer aile bireylerinden herhangi birinde şeker hastalığı veya aşırı kilolu kişiler varsa bu durum sizin şeker hastası olma olasılığınızı artırmaktadır.

Tokluk kan şekeri, kişinin yemek yedikten 2 saat sonrasında yapılan kan şekeri tahlilidir. Bu değerler de 140 mg/dl'nin altında olması gerekir. Eğer bu değerler verilen referans değerlerinin üzerinde veya altında ise hemen konu ile alakalı bir doktora giderek gerekli tedaviler uygulanmalıdır. Tokluk kan şekeri seviyeleri sürekli yüksek düzeylerde olan kişilerde damar tıkanıklıkları, damar sertlikleri oluşabilir. Beyinde ve bacaklarda bulunan damarları kötü yönde etkileyebilir. Kalp hastalıklarına zemin hazırlar.

Sağlıklı bir bireye yapılan HbA1c değeri yapılan kan testlerinde yüksek çıkmışsa bu kişilerin gizli şeker hastaları olma ihtimali çok yüksektir. Bu durumda olan kişilerin açlık ve tokluk kan şekerlerini kontrol ettirerek ileri tetkikleri yaptırmaları gerekir. Normal bir insülin hormon değeri 10 nun altında olması gerekir. İnsülin değerinin yüksek olması kan şekerinin de yükselmesine neden olur. Şeker hastalığının tam olarak ortaya çıkmasından önce ilk basamağı, genellikle gizli şeker dönemidir. Bu aşamada yakalanan hastaların %70 uygun tedavilerle ve uygun beslenme şekilleri düzenlenerek tedavi edilebilmektedir. Kan şekeri, pankreas bezi tarafından salgılanmakta olan insülin hormonunun ya yeterli miktarda olmadığı için ya da yeterli miktarda olmasına karşın gerekli etkiyi gösterememesinden yükselir. Bu durum ise vücutta çok önemli hasarlara neden olur. Bu nedenle kişilerin arada bir kan şekeri seviyelerine baktırmaları gerekir. Eğer kişi şeker hastası ise o zamanda düzenli aralıklarla kan şekerlerini kontrol ederek aynı seviyede tutmaya çalışmalıdırlar.

Kan şekeri seviyelerini etkileyen faktörler

Ailevi yatkınlık, genetik şeker hastalığının olduğu durumlarda diğer aile bireyleri daha fazla risk taşırlar.
Aşırı kilo alımı ve diyetle verememek ya da çok az verip daha çabuk kilo alımları yaşamak
Depresyon, stres ve sıkıntı
Kan şekeri seviyelerini sabit tutmak için beslenmenin ve düzenli yapılan egzersizlerin oldukça fazla önemi vardır.

Son Güncelleme : 11.07.2023 18:00:57

Kan Şekeri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.